Απόφαση 13ης Συνόδου του Κεντρικού Συμβουλίου της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ
27-28/5/2023
«Χάσαμε μια μάχη αλλά όχι τον πόλεμο…»
Το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών της 21ης Μαΐου προκάλεσε ένα μεγάλο σοκ σε όλους, και ιδιαίτερα στα χιλιάδες μέλη και φίλους του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ. Αναμφίβολα είναι κατώτερο των προσδοκιών μας, αλλά και μακριά από όλες τις εκτιμήσεις μας.
Η ακτινογραφία του αποτελέσματος αποτυπώνει την αύξηση της συμμετοχής, την σαφή επικράτηση της ΝΔ, με μικρή άνοδο, την σημαντική ενίσχυση των υπόλοιπων αντιπολιτευόμενων κομμάτων, καθώς την μη είσοδο στη Βουλή για το ΜΕΡΑ25. Μεγάλο ποσοστό της ψήφου των πολιτών κατευθύνθηκε και σε μικρότερα κόμματα που έμειναν τελικώς εκτός βουλής. Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι ένα πολύ σημαντικό ποσοστό ψηφοφόρων αμφιταλαντευόταν και αποφάσισε τελευταία στιγμή. Είναι εμφανές ότι υπάρχει μεγάλος κατακερματισμός της ψήφου των αριστερών και προοδευτικών πολιτών, και μια ενίσχυση της δεξιάς και της ακροδεξιάς. Η τάση αυτή, της συντηρητικής αναδίπλωσης της κοινωνίας, δεν μπορεί ωστόσο να θεωρηθεί ως νομοτέλεια ως μια παγιωμένη κατάσταση στο σήμερα που δεν αλλάζει, καθώς αυτό αποτελεί την εύκολη απάντηση που μας «απαλλάσσει» από τις δικές μας ευθύνες.
Η επικράτηση και η ενίσχυση της ΝΔ, μετά από τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης και εφαρμογής ενός σκληρά νεοφιλελεύθερου προγράμματος, και η ταυτόχρονη σημαντική μείωση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σε σχέση με το 2019, οφείλει να μας προβληματίσει. Είναι προφανές ότι για το αποτέλεσμα αυτό η αιτία δεν μπορεί να εντοπιστεί σε έναν παράγοντα ή αστοχία. Οι παράγοντες ενδεχομένως είναι πολλοί και η συζήτηση επομένως οφείλει να έχει συνολικότερα χαρακτηριστικά. Απαιτείται συζήτηση, που θα εκτελεστεί σε βάθος, με συντροφικότητα και ψυχραιμία για την στρατηγική μας, για το σχέδιο και το προεκλογικό μας αφήγημα, για τις αδυναμίες και τις οργανωτικές και πολιτικές ανεπάρκειες μας, για τις αστοχίες και τα λάθη μας. Και η συζήτηση αυτή θα γίνει συγκροτημένα και συλλογικά, όπως απαιτείται σε αυτές τις περιπτώσεις, μετά το τερματισμό του εκλογικού κύκλου, μετά το τέλος δηλαδή της νέας εκλογικής μάχης και δεδομένου και του αποτελέσματος αυτής, στις 25 Ιούνιου. Είναι σημαντικό να αποφύγουμε βεβιασμένες εκτιμήσεις και συμπεράσματα, να μιλήσουμε με βεβαιότητες και δεδικασμένα, ειδικά όταν η εκλογική αναμέτρηση είναι ακόμα ανοικτή.
Αλλά, προφανώς δεν μπορούμε να πάμε στην νέα εκλογική μάχη χωρίς να λάβουμε υπόψιν το εκλογικό αποτέλεσμα της 21ης Μάη. Χρειάζεται να προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε κάποια βασικά μηνύματα που εξάγονται, να κάνουμε την αυτοκριτική μας και να αναμετρηθούμε με τις αδυναμίες και τα λάθη μας. Είναι αναγκαίο, στο σύντομο διάστημα μέχρι τις εκλογές, να μπορέσουμε να προχωρήσουμε με αλλαγές και επικαιροποίηση του σχεδίου μας, με όλα όσα απαιτούνται για να δώσουμε τη νέα αυτή μάχη με καλύτερους όρους. Χωρίς λοιπόν να υποτιμούνται άλλα αίτια ή δεδομένα, οφείλουμε να εστιάσουμε κατ’ αρχήν σε κάποιες βασικές παραδοχές που χρειάζεται να μας απασχολήσουν :
- Η αδυναμία να κάνουμε σαφές πως σε αυτές τις εκλογικές μάχες συγκρούονται δύο κόσμοι και το δικό μας όραμα είναι ένας κόσμος ριζικά διαφορετικός, όπως εκφράζεται μέσα από τις προτάσεις μας. Δεν διαμορφώσαμε το δικό μας θετικό πρόταγμα και εγκλωβιστήκαμε στην ατζέντα του «φόβου» και στο αφήγημα που επέβαλλε η ΝΔ, περί αβεβαιότητας την επόμενη μέρα. Κάτι που το κατάφερε χρησιμοποιώντας και την υπεροπλία των μέσων που διέθετε. Η συζήτηση έμεινε μακριά από τα σημαντικά προβλήματα αυτής της περιόδου, την ακρίβεια, τη διάλυση της δημόσιας υγείας, την υποβάθμιση του κράτους δικαίου κ.α, και επανερχόταν κάθε τόσο στα χρόνια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με το μνημονιακό καταναγκασμό και τους δημοσιονομικούς περιορισμούς
- Το «αδιέξοδο» των μετεκλογικών συνεργασιών, την στιγμή που όλες οι άλλες προοδευτικές δυνάμεις έκλειναν την πόρτα. Η στρατηγική επιλογή υπεράσπισης μέχρι τέλους της απλής αναλογικής, η οποία απαιτεί συγκλίσεις και κυβερνητικές συνεργασίες, ταυτόχρονα με τις συνεχόμενες αρνήσεις από τις άλλες δυνάμεις, δημιούργησαν την αίσθηση μη ρεαλιστικής διεξόδου την επόμενη μέρα.
- Δεν καταφέραμε να ξεδιπλώσουμε με σαφήνεια και να κάνουμε κτήμα της κοινωνίας το προεκλογικό μας πρόγραμμα. Η ανεπαρκής επικοινωνία των θέσεων μας, και πολλές φορές η αδυναμία να προχωρήσουμε πέρα από την αποδόμηση των πολιτικών Μητσοτάκη.
- Η έλλειψη ενός συνεκτικού αφηγήματος, σε συνδυασμό με τις αστοχίες και τα λάθη μας, οδήγησαν τελικά σε ένα θολό στίγμα χωρίς ξεκάθαρη κατεύθυνση, με αποτέλεσμα τελικά να μην καταφέρουμε να εκφράσουμε τα πλατιά στρώματα της ελληνικής κοινωνίας, ούτε καν τις κοινωνικές κατηγορίες που αποτελούσαν το προηγούμενο διάστημα το προνομιακό μας πεδίο (εργαζόμενοι ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, άνεργοι κλπ). H αδυναμία μας να δώσουμε στο κόμμα μια ισχυρή ενιαία πολιτική ταυτότητα και φυσιογνωμία που να πείθει την κοινωνική πλειοψηφία ότι μια Αριστερή πολιτική είναι η μόνη που μπορεί να μας βγάλει από τα αδιέξοδα του σήμερα και να καταστήσει ηγεμονικό το ρεύμα της κοινωνικής προόδου. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απώλεσε τη υπεροχή του ακόμα και στις πιο λαϊκές γειτονιές περιοχές (όπως η δυτική αθήνα, η β’ πειραιά κλπ)
- Η εκ του αποτελέσματος χαμηλή κοινωνική γείωση, η οργανωτική και πολιτική αδυναμία να αντιληφθούμε με επάρκεια τα παραπάνω, καθώς και το κλίμα που διαμορφωνόταν στις τοπικές κοινωνίες, στα μεγάλα αστικά κέντρα και στην περιφέρεια. Παράγοντας που επιδρά σε αυτή είναι και η αδυναμία μας να συγκροτήσουμε ισχυρά αυτοδιοικητικά και συνδικαλιστικά σχήματα στους κοινωνικούς μας χώρους Η αποδυνάμωση της συλλογικής λειτουργίας του κόμματος και κατ’ επέκταση της συλλογικής προσπάθειας. Σε αυτή την προσπάθεια, δεν βοήθησε η συστηματική υποβάθμιση των συλλογικών διαδικασιών τόσο σε τοπικό αλλά και σε πανελλαδικό επίπεδο όλο το προηγούμενο διάστημα. Συλλογικά επίσης πρέπει να αξιολογηθούν και όσα (μεμονωμένα μεν αλλά σημαντικά) γεγονότα αφορούσαν υποψηφίους που συμμετείχαν στα ψηφοδέλτια μας και συμπεριφορές τους, που έβλαψαν την προσπάθεια μας στις περιφέρειες αυτές, αντί να προτάσσεται οριζόντια η συλλογικότητα, το πρόγραμμα και οι αξίες μας.
Ειδικά για τη νέα γενιά, παρά τα ποσοστό που εκτιμάται ότι ψήφισε ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ (μεγαλύτερα από το πανελλαδικό), οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι δεν κατορθώσαμε να διατηρήσουμε την υπεροχή των προηγούμενων εκλογών. Μπορεί η εκλογική απεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να μειώθηκε σημαντικά, παραμένει ωστόσο μια κοινωνική ομάδα που είναι προνομιακός χώρος παρέμβασης. Είναι ευθύνη όλων μας, νεολαίας και κόμματος, ότι δεν κατορθώσαμε να επικοινωνήσουμε επαρκώς στους νέους και τις νέες το όραμά μας για την ανατροπή του άδικου κόσμου στον οποίο ζούμε, μέσα και από το πρόγραμμα μας, ότι δεν μπορέσαμε να σπάσουμε την αντίληψη «όλοι ίδιοι είναι» που κυριαρχεί στη νεολαία, και ότι τελικά οδηγήθηκαν σε μια πολυδιάσπαση και διασπορά της ψήφου τους.
Η λύση είναι στην Αριστερά
Οι εκλογές της 21ης Μαΐου τελείωσαν. Λάβαμε τα μηνύματα, ανασυντασσόμαστε, αλλάζουμε και προχωράμε μπροστά! Ήδη έχουμε μπει σε μια νέα προεκλογική περίοδο, η οποία αναμένεται να είναι πυκνή και έντονη. Δεν έχουμε περιθώριο να χάσουμε ούτε μια μέρα ακόμα. Δεν έχουμε περιθώριο να μας κυριεύσει η απογοήτευση και η αδράνεια. Η ένταξη στην Αριστερά σηματοδοτεί πολλά πράγματα, κυρίως όμως την πίστη σε έναν καλύτερο κόσμο, σε έναν κόσμο που μπορεί να αλλάξει, αρκεί να μην τα βάλουμε κάτω, να μην σηκώσουμε τα χέρια ψηλά, διότι χαμένοι αγώνες είναι μόνο αυτοί που δεν δίνουμε.
Από την επόμενη μέρα λοιπόν λαμβάνουμε θέσεις μάχης. Ξεκινάμε, με μεγαλύτερη δυναμική και αυτοπεποίθηση, έναν νέο αγώνα. Έναν αγώνα για να αποτρέψουμε τη συνέχιση της νεοφιλελεύθερης επέλασης της κυβέρνησης Μητσοτάκη στη χώρα στήνοντας αναχώματα παντού. Για να αντιστρέψουμε το εκλογικό αποτέλεσμα. Γιατί η επανάληψη του αποτελέσματος αυτού, στις εκλογές της ενισχυμένης αναλογικής, σημαίνει την ανάδειξη μιας παντοδύναμης κυβέρνησης, με νωπή εντολή για να προχωρήσει περαιτέρω στην πολιτική της. Την πολιτική της αύξησης των ανισοτήτων, της εργοδοτικής ασυδοσίας, της ενίσχυσης των λίγων και ισχυρών, των ιδιωτικοποιήσεων, της επίθεσης στο δημόσιο χώρο και τα κοινά αγαθά, στην δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι παντοδύναμη κυβέρνηση Μητσοτάκη, με 180 βουλευτές, σημαίνει και προσπάθεια για την αλλαγή του συντάγματος σε αντιδραστική κατεύθυνση.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, η ΝΔ και η πολιτική της, ως κύριος εκφραστής του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, είναι ο βασικός αντίπαλος στις σημερινές συνθήκες. Και σε αυτό το πεδίο χρειάζεται να κινηθούμε το επόμενο διάστημα. Στην ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως κύριο εκφραστή της εναλλακτικής πρότασης. Διότι η σημερινή συγκυρία απαιτεί ένα σύγχρονο αριστερό σχέδιο με ριζοσπαστικές και προοδευτικές τομές που μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ μπορεί να επιφέρει. Και για αυτό το σκοπό απαιτείται συστράτευση ευρύτερων δυνάμεων, αφενός απέναντι στην επικράτηση της δεξιάς και αφετέρου στην ενίσχυση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Είναι αναγκαία, η διαμόρφωση μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής πλειοψηφίας που θα παλέψει υπέρ των υποτελών, και όχι μια βολική επανάκαμψη ενός συστημικού δικομματισμού που θα αλληλοσυμπληρώνεται, και που στο τέλος της ημέρας θα εξυπηρετεί τη διαιώνιση του συστήματος αυτού. Και για αυτό δεν θα διολισθήσουμε σε έναν ατέρμονο προεκλογικό ανταγωνισμό μεταξύ αντιπολιτευόμενων δυνάμεων, όπως το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ και το ΜΕΡΑ 25 αλλά θα αναδείξουμε τα διακριτά μας στοιχεία και δεν θα υποστείλουμε την κριτική μας όταν απαιτείται απέναντι και προς αυτούς. Ειδικά προς εκείνους που για χρόνια αποτέλεσαν τον δεύτερο πόλο σε χρεωκοπημένες συνταγές του παλιού δικομματισμού ή εκείνους που, στην προσπάθεια να αποτελέσουν βασικοί φορείς της αριστεράς και προς όφελος της δικής τους εκλογικής συσπείρωσης, ανάγουν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως βασικό εχθρό, ενισχύοντας στην ουσία την ρητορική της ΝΔ για αριστερή παρένθεση. Τέλος, κρίσιμη είναι και η μάχη απέναντι στην ακροδεξιά, και τις πολιτικές της εκφάνσεις, οι οποίες αν και εμφανίζουν ένα ψευδεπίγραφο αντισυστημικό προφίλ ενισχύουν τις πολιτικές του συστήματος. Το επόμενο διάστημα θα πρέπει να δώσουμε και αυτή την μάχη, να γυρίσουμε τις γειτονιές και αφενός να πολεμήσουμε το μίσος και την βία που εκπροσωπεί η ακροδεξιά και αφετέρου με πρόταγμα το όραμα μας να συσπειρώσουμε τα λαϊκά στρώματα γύρω από την αριστερή λύση ως μοναδική δίοδο απέναντι στην φτώχεια, την εξαθλίωση και τις ανισότητες.
Μέχρι την Κυριακή των εκλογών, έχουμε την ευκαιρία να πείσουμε και να κάνουμε συμμέτοχους στην μάχη για την οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας τους πολίτες που δεν μας εμπιστεύτηκαν, όσους δεν μας ψήφισαν αλλά και όσους απείχαν, για τη σημασία να στηρίξουν στην κάλπη τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Για να αποτελέσει το κοινωνικό και πολιτικό αντίβαρο στη δεξιά. Γιατί εμείς θέλουμε την Αριστερά πρωταγωνιστή των εξελίξεων και της πολιτικής αντιπαράθεσης στη χώρα, και αυτό απαιτεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να βγει ακόμα πιο ενισχυμένος την επόμενη μέρα. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ως βασικός εκφραστής της Αριστεράς και του προοδευτικού κόσμου, είναι ένα κόμμα που διεκδικεί και θα συνεχίσει να διεκδικεί την κυβερνητική εξουσία.
Τις επόμενες μέρες, είναι απαραίτητο να αναδείξουμε όλες τις πτυχές του προγράμματος μας. Να αναδείξουμε τις ταξικές αναφορές και πολιτικές διαφορές του προγράμματος μας από αυτό της ΝΔ. Να συγκροτήσουμε εκείνο το συνεκτικό σχέδιο που θα συσπειρώνει όλο τον κόσμο των υποτελών στρωμάτων, που βάλλονται καθημερινά από τις πολιτικές που ενισχύουν το μεγάλο κεφάλαιο. Να εμβαθύνουμε στην ανάγκη και στις προτάσεις μας για την στήριξη της εργασίας και την ενίσχυση του εισοδήματος των πολιτών. Στις πολιτικές που θα πατάξουν την αισχροκέρδεια και θα μειώσουν τις τιμές στα βασικά προΙόντα. Στην πρόταση μας για την προστασία της λαϊκής κατοικίας. Την χρηματοδότηση και την στήριξη της δημόσιας υγείας και παιδείας. Την ανάπτυξη του δικού μας προγράμματος για τη νέα γενιά και την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης. Την προάσπιση του δημόσιου χαρακτήρα των κοινών αγαθών και υποδομών, την προάσπιση των ατομικών συλλογικών δικαιωμάτων, την αντιμετώπιση της δημογραφικής πρόκλησης, την στήριξη των έμφυλων διεκδικήσεων και των ατόμων με αναπηρία. Την πρόταση μας για ένα δίκαιο και αποτελεσματικό κράτος στην υπηρεσία των πολιτών, με ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου, εγγυητή της κοινωνικής συνοχής και ασφάλειας και όχι ένα κράτος διαχείρισης ενός συστήματος που μας συνθλίβει καθημερινά.
Με ανανεωμένο λόγο, να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια να προσεγγίσουμε εκ νέου τους νέους ανθρώπους, δίνοντας πειστικές προγραμματικές απαντήσεις στα άγχη και τις ανησυχίες τόσο για τις συνθήκες επιβίωσής τους σε χρόνο ενεστώτα όσο και για το μέλλον και την προοπτική τους στην χώρα. Να τους παροτρύνουμε να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία, και να στηρίξουν τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Μπορούμε να προσεγγίσουμε ακόμα μεγαλύτερα νεανικά ακροατήρια. Με αιχμή και εμβάθυνση στο πρόγραμμα μας, που αποτυπώνει ένα άλλο σχέδιο και προοπτική για τη νέα γενιά, να καταφέρουμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη τους στην κάλπη.