Η 8η Μάρτη είναι η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας και ημέρα μνήμης για τις αδερφές μας που αγωνίστηκαν για τα δικαιώματα των γυναικών παγκοσμίως.
Φέτος, οι αγώνες αυτοί μοιάζουν πιο επίκαιροι από ποτέ. Η προηγούμενη χρονιά χαρακτηρίστηκε από την έκρηξη καταγγελιών έμφυλης βίας, ενώ οι 17 καταγεγραμμένες γυναικοκτονίες εντός του 2021 και άλλες 3 μόλις τους πρώτους μήνες του 2022, πυροδότησαν ένα τεράστιο κύμα αντιδράσεων από όλο τον αριστερό και προοδευτικό κόσμο. Το φεμινιστικό κίνημα είναι ζωντανό και παλεύει να μετασχηματίσει την πατριαρχική ελληνική κοινωνία με κάθε μέσο.
Η λίστα είναι μεγάλη, και ο απολογισμός σκληρός. 20 γυναίκες μέχρι και τις αρχές Μαρτίου του 2022 έχουν χάσει τη ζωή τους από τα χέρια των βασανιστών τους. Η Ατζελίνα, η Βασιλική, η Κωνσταντίνα, η Καρολάιν, η Ελένη, η Γαρυφαλλιά, η Ανίσα, η Σταυρούλα, η Μόνικα, η Δώρα, η Νεκταρία, η Μαρία, η Ελιόνα, η Τζεβριέ, η Αλεξάνδρα, η Βίκυ και άλλες 4 αδερφές μας, δεν είναι πλέον μαζί μας. Και αυτό γιατί η πατριαρχία όπλισε το χέρι των δολοφόνων τους. Γιατί προσπάθησαν να ξεφύγουν από τον εφιάλτη, αλλά δεν τα κατάφεραν.
Οι γυναικοκτονίες μπορεί να είναι αδιαμφισβήτητα η ύστατη μορφή της έμφυλης βίας, ωστόσο περιστατικά έμφυλης καταπίεσης σημειώνονται καθημερινά και παντού γύρω μας. Έχει γίνει αντιληπτό πλέον, πως η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών έχουν βιώσει τουλάχιστον μία κακοποιητική εμπειρία από άνδρα κάποια στιγμή στη ζωή τους. Στο παρελθόν τέτοια γεγονότα είτε δεν γίνονταν γνωστά, είτε “δικαιολογούνταν” μέσω του victimblaiming, δηλαδή της άποψης ότι το ίδιο το θύμα είναι υπεύθυνο για αυτό που του συνέβη. Οι αλλεπάλληλες αντιδράσεις του φεμινιστικού κινήματος, η αλληλεγγύη του κόσμου, αλλά και η ίδια η ανάδειξη τέτοιων περιστατικών, ιδιαίτερα και μετά το ξέσπασμα του ελληνικού MeToo στις αρχές του 2021, έδωσαν φωνή στα θύματα και έσπασαν τον φόβο τους. Το κίνημα #metoo δημιουργεί ήδη από το 2006 που ξεκίνησε στις ΗΠΑ μια πρωτοφανή κοινωνική δυναμική, ακριβώς γιατί απευθύνεται στα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης και την ίδια στιγμή εξαλείφει το αίσθημα της μοναξιάς και απομόνωσης, με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια ομόθυμη αντίδραση στην σεξιστική βία. Οι γυναικοκτονίες, η πατριαρχία, η έμφυλη βία και οι έμφυλες ανισότητητες, καθώς και νέοι όροι όπως το «victimblaming», το «revengeporn»και το «grooming» κτλ. αρχίζουν επιτέλους να απασχολούν επί της ουσίας τον δημόσιο λόγο και γίνεται κάθε μέρα όλο και πιο αντιληπτό ότι η σεξιστική βία και η κάθε μορφής καταπίεση λόγω φύλου, δεν συμβαίνουν κάπου «αλλού», αλλά συμβαίνουν δίπλα μας ή και σε εμάς τις ίδιες.
Με την πρώτη καταγγελία για βιασμό από την ολυμπιονίκη Σοφία Μπεκατώρου, ξεκίνησε μια σειρά καταγγελιών τόσο από αθλήτριες και αθλητές, όσο και από ηθοποιούς, και έκαναν την ελληνική κοινωνία να συνειδητοποιήσει ότι η σεξιστική βία μας αγγίζει όλες όλους και όλα. Τέτοιες καταγγελίες οδήγησαν ενώπιον της δικαιοσύνης μεταξύ άλλων και τον πρώην διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Δημήτρη Λιγνάδη, αλλά και τον γνωστό ηθοποιό Πέτρου Φιλιππίδη. Είναι αξιοσημείωτη, βέβαια, η προσπάθεια της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας να συγκαλύψει τα εγκλήματα του Λιγνάδη, με τις δηλώσεις της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη περί “εξαπάτησης με βαθιά υποκριτική τέχνη” να προκαλούν τεράστιες αντιδράσεις, και ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας να απαιτεί την παραίτησή της.
Πέρα από τον χώρο του θεάματος και του αθλητισμού, περιστατικά έμφυλης καταπίεσης συνεχίζουν να έρχονται στο φως από κάθε πτυχή της ζωής των γυναικών. Τον Μάρτιο του 2021, δύο αδέρφια στο Ίλιον
μέθυσαν και κακοποίησαν σεξουαλικά δύο 15χρονες, ενώ ένας 51χρονος φύλακας σε ίδρυμα ΑΜΕΑ στην Εύβοια συνελήφθη να ασελγεί σε 27χρονη τρόφιμη. Τον Μάιο, ολόκληρη η χώρα συγκλονίστηκε από την υπόθεση 22χρονου στη Νέα Σμύρνη που ακολούθησε 25χρονη μέχρι την πόρτα του σπιτιού της με το μόριό του σε κοινή θέα. Επιπλέον, τον ίδιο μήνα, σάλο προκάλεσαν και οι καταγγελίες για καθηγητή στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, ο οποίος παρενοχλούσε σεξουαλικά φοιτήτριες και μέλη του προσωπικού. Τον Ιούλιο, μια εργαζόμενη στην εστίαση έσωσε μια 18χρονη κοπέλα στην Ηλιούπολη, η οποία ήταν αιχμάλωτη αστυνομικού της περιοχής, που την εξέδιδε και τη βίαζε κατά συρροή. Στα τέλη του 2021, το φως της δημοσιότητας είδε και η διαρροή revengeporn από τον παρουσιαστή του Ράδιο Αρβύλα Στάθη Παναγιωτόπουλου. Τέλος, στις αρχές του 2022, έγινε γνωστή και η υπόθεση του ομαδικού βιασμού της 24χρονης Γεωργίας Μπίκα, από μεγαλοεπιχειρηματίες της χώρας στη Θεσσαλονίκη, με μία πρωτοφανή επίσης προσπάθεια συγκάλυψης των εγκλημάτων των δραστών από τα κυρίαρχα ΜΜΕ.
Η 8 Μάρτη δεν ειναι γιορτή, είναι ημέρα αγώνα για να σταματήσουν όλα τα παραπάνω. Είναι υπενθύμιση πως έχουμε ακόμα πολλές μάχες να δώσουμε για την ισότητα, την χειραφέτηση και την αυτοδιάθεση. 165 Μάρτηδες μετά τους αγώνες των εργατριών κλωστουφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, η εξάλειψη της έμφυλης βίας και των διαχωρισμών με βάση την σεξουαλική ή έμφυλη ταυτότητα αποτελούν ακόμα και σήμερα σύγχρονα αιτήματα. Ιδιαίτερα στα χρόνια της πανδημικής κρίσης του covid – 19, του εγκλεισμού και της έντονης φτωχοποίησης οι έμφυλες ανισότητες έγιναν πιο εμφανείς από ποτέ. Η πατριαρχία επηρεάζει κάθε πτυχή της ζωής από τους χώρους εργασίας, το σπίτι, το σχολείο, τα πανεπιστημία, τις κοινωνικές σχέσεις, τα MME και πλήττει γυναίκες και θηλυκότητες με βάση τα έμφυλα χαρακτηριστικά, την καταγωγή, την κοινωνική τάξη, την φυλή και την αναπηρία. H κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και το σύστημα το οποίο υπηρετεί, συμβάλουν στην διαιώνιση των περιστατικών έμφυλης βίας, και της σεξιστικής νοοτροπίας μέσα από την συγκάλυψη βιαστών, την απουσία ισχυρού θεσμικού πλαισίου προστασίας και στήριξης των γυναικών και των θηλυκοτήτων και την άρνηση νομικής κατοχύρωσης του όρου της γυναικοκτονίας, ενώ κινείται και ευθέως σε αντιδραστική κατεύθυνση με τη διοργάνωση συνεδρίων γονιμότητας ή με τα αναχρονιστικά προγράμματα προγενετικής αγωγής στα σχολεία.
Η 8η Μάρτη είναι μια μέρα ορόσημο για τα δικαιώματα των γυναικών. Ενώνουμε τις φωνές μας ενάντια σε κάθε μορφή καταπίεσης και κοινωνικής υποτίμησης με βάση το φύλο, ενάντια στις έμφυλες ανισότητες, στον ρατσισμό, στον σεξισμό, την βία κατά των γυναικών και την ομοφοβία.
Σήμερα που ο αγώνας για την ουσιαστική κατάκτηση της ισότητας των φύλων παραμένει πιο επίκαιρος από ποτέ και μας δίνει δύναμη να διεκδικήσουμε συλλογικά, και να είμαστε «παρούσες» για τις απούσες αδερφές μας,
Καλούμε τους νέους και τις νέες, όλες και όλους τους αριστερούς και δημοκρατικούς πολίτες σε συμμετοχή στις κινητοποιήσεις της 8ης Μάρτη.